صاد

ص والقرآن ذی الذکر
صاد

یا بکُش؛
یا دانه دِه؛
یا از قفس آزاد کن.
.
.
.

صاد گرد
سر رسید موضوعی
سر رسید ماهانه

عضو باشگاه وبلاگ نویسان رازدل

اگر مجنون دل شوریده‌ای داشت
دل لیلی از او شوریده تر بود

چه گونه نوشتن

شنبه ۱ بهمن ۱۳۹۰

خوانندگان صاد حدود چهل و پنج روز برای شرکت در این دو نظرخواهی فرصت داشته‌اند:

همان‌طور که سامانه‌ی مدیریت نظرخواهی به من نشان می‌دهد (و خب به شما نشان نمی‌دهد!) نظردهندگانی که آشنایی شخصی با من دارند و از خوانندگان صمیمی و دیدگاه‌نویس صاد به‌شمار می‌آیند، به روش شکسته‌نویسی مورد علاقه‌ی من رای داده‌اند. هر چند که هر دوی این روش‌ها در این دو نظرخواهی رتبه‌ی دوم را کسب کرده‌است. این را باید به حساب شیطنت یکی از دوستان -به اعتراف خودش- و البته سلیقه‌ی متفاوت خوانندگان گذری صاد گذاشت.
هدف اصلی من از طرح این دو نظرخواهی -صرف نظر از توصیه‌ی یک روش خاص- توجه دادن دوستانم به «چه گونه نوشتن» بود که الحمدلله برآورده شد.
*
برای جمع بندی این دو نظرخواهی، نظر شخصی من را هم بخوانید. من برای نظرم استدلال می‌آورم. البته می‌دانم که زبان «توصیه بردار» نیست. اما نگارش ما می‌تواند پیراسته‌تر و ساده‌خوان‌تر بشود:
یکم: «های ناملفوظ» انتهای کلماتی مانند «همه» اگر در شکسته‌نویسی حذف شود، مجبوریم کلمه‌ی بعدی را به آن بچسبانیم. گاهی اوقات (مثل منتخب نظرسنجی اول) کلمه‌ی حاصل بی‌ریخت می‌شود و خواندنش هم سخت است: «همش»
«همش» را چطور باید خواند؟ اولین انتخاب ذهن کتاب‌خوان ما، خواندن این کلمه‌ی تازه بر وزن «کفش» است که البته غلط است. لذا نویسنده ناگزیر است برای راحتی کار خواننده از زیر و زبر استفاده کند و بنویسد: «هَمَش» . خب این چه طرز حل مشکل است؟ آیا بهتر نیست از همان اول «های ناملفوظ آخر» را حذف نکنیم و بنویسیم: «همه‌ش»
این طوری هم کلمه‌ی غریب نساخته‌ایم و هم مجبور به زیر و زبرگذاری نیستیم.
آوردن نشانه‌ی «الف» بین «ها» و «شین» هم زاید است: همه‌اش. اگر نیاوریمش مگر چطور می‌شود؟
دوم: حرف نشانه‌ی مفعول «را» از مظلوم‌ترین حروف در شکسته‌نویسی‌ست. بیایید «را» را حذف نکنیم! حذف نشانه‌ی مفعول در شکسته‌نویسی واقعاً درک معنا را مشکل می‌کند. با این‌حال شکسته‌نویسان کم‌لطف، اهمیتی به نقش معنایی «را» نمی‌دهند و به راحتی و بارها آن را در کلمات قبل از خود ادغام می‌کنند: «اونو» یا «منو» یا «کتابو» .
نکته تناقض‌آمیز این‌جاست که در تلفظ این سه نمونه‌ای که ذکر کردم صدای اوی کوتاه مد نظر است نه اوی بلند. حال آن‌که در نگارش مرسوم نشانه‌ی «و» اغلب در انتهای کلمات صدای اوی بلند می‌دهد و این‌بار هم ذهن کتاب‌خوان ما در اولین مواجهه با این طرز نگارش دچار سکته می‌شود. بیایید خودخواهی را کنار بگذاریم؛ در تایپ این «ر» ناقابل تنبلی نکنیم و همگی برای رعایت حال خواننده و انتقال ساده‌تر معنا بنویسیم: «اون رو» یا «من رو» یا «کتاب رو»
سوم: اگر دین ندارید لااقل آزاده باشید! اگر پیشنهاد من را قبول نمی کنید و سلیقه‌تان نگارش دیگری را می‌پسندد، لااقل فقط به یک روش بنویسید. باور کنید که خواننده هیچ گناهی مرتکب نشده اگر دوست دارد نوشته‌ی شما را بخواند. به او احترام بگذارید و اذیتش نکنید.

  • ۹۰/۱۱/۰۱
  • :: بداهه

# آیین

# ادبیات

# زبان

# نوشتن

نظرات (۲)

این طولانی‌ترین نوشته‌ی صاد است. مستمر مباد. آمین.
همانطور که گفتید زبان توصیه بردار نیست. اینکه کدام شکل نگارش بی‌ریخت است یا خواندنش سخت است کاملا به ذهن شما برمی گردد. مثلا من خودم هیچ مشکلی با خوانش "همش" ندارم. برعکس وقتی به "همه‌ش" برخورد می کنم، حتی اگر با نیم فاصله نوشته شده باشد، ناخودآگاه ذهنم اول "همه" را می خواند، و بعد می رسد به یک "ش" که نمی داند باید چکارش کند. بعد تازه می فهمد چه خبر است و برمی گردد از اول تصحیحش می کند.
البته در مورد "را" کاملا موافقم
پاسخ:
ذهن شما به علت کثرت استعمال کلمه ی جدیدی را می شناسد به شکل «همش» که معنی آن «همه‌‌ی آن» است و حتی کاربردهای دیگری هم دارد شبیه: فقط، همیشه، دایما.
اما چرا این اختلاف در خواندن «همه‌ش» و «همش» مثلا در ذهن من و شما وجود دارد؟
علت آن است که در کتاب‌های درسی در مورد شکسته‌نویسی آموزشی داده نشده و قاعده ی خاصی برای آن ترویج نشده است. پس من و شما هر کدام به میل خودمان می‌نویسیم و می خوانیم. یکی از روی تنبلی و یکی با وسواس.
عاقبت این نزاع به کجا می‌رسد؟
فکر می کنم این چندگونه‌نویسی در نهایت به فاصله گرفتن ما از هم منجر خواهد شد. ما دیگر حوصله نمی کنیم نوشته های همدیگر را بخوانیم چون زبانی که مایه ی وصل کردن بود، آزاردهنده شده است.
به کدام سلیقه باید رسمیت داد؟ کدام سلیقه وحدت آفرین است؟
به نظر من سلیقه ای که کمترین فاصله را با آخرین مرزهای قانون دارد قابلیت رسمیت یافتن بیشتری دارد. البته این هم نظر من است. شما می توانید نظر دیگری داشته باشید.
ارسال نظر آزاد است، اما اگر قبلا در بیان ثبت نام کرده اید می توانید ابتدا وارد شوید.
شما میتوانید از این تگهای html استفاده کنید:
<b> یا <strong>، <em> یا <i>، <u>، <strike> یا <s>، <sup>، <sub>، <blockquote>، <code>، <pre>، <hr>، <br>، <p>، <a href="" title="">، <span style="">، <div align="">
تجدید کد امنیتی
قرآن کریم
رساله آموزشی
هنر شیعه
گنجور
واژه یاب
ویراست لایو
تلوبیون